Dokumentacja historyczna

1416

Oszeczsko (Czer · NMPol VIII/162)

1456

Osschieczsko (SHGMzKart · NMPol VIII/162)

1497

Ossieczk (KkM · NMPol VIII/162)

1558

Osieczk (Matr-3 · NMPol VIII/162)

1577

Osiecko (ŹDzMaz · NMPol VIII/162)

1783

Osiek (NMPol VIII/162)

1827

Osieck (Tabella · NMPol VIII/162)

1921

Osieck (Sk · NMPol VIII/162)

Formy gramatyczne

• • ‍ Osieck
  • D. Osiecka
  • osiecki
  • osiecczanin

Pochodzenie

Osiecko [NMPol, VIII/162]

• • stp. ap. osiek «przesieka, zasiek, umocnienie obronne wnoszone ze ściętych drzew, też łąka na urodzajnej glebie, niżej położona»
  • derywacja sufiksalna
  • n. kulturowa
  • formant -sko

Zmiany formalne nazwy

Osiecko → Osieck (maskulinizacja). Forma "Osiek" na mapie Perthéesa wydaje się błędna, na co zwrócił uwagę Kazimierz Rymut (dz. cyt.).

Wiadomości historyczne

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana z nazwy w 1416 roku, jednak wiadomo, że istniała już znacznie wcześniej, bowiem już w 2. połowie XIII wieku zbudowano tu drewniany kościółek, zaś w 1353 roku murowany. Miejscowość otrzymała w 1558 roku prawa miejskie. Zostały one cofnięte przez carskiego zaborcę w 1869 roku i już nigdy nieodzyskane. W 1981 roku miejscowość była świadkiem katastrofy kolejowej, w której śmierć poniosło ponad 20 osób.

Współczesność

Wieś o małomiasteczkowym układzie urbanistycznym. Siedziba gminy, parafii, biblioteki oraz szkoły. Bliskość Mazowieckiego Parku Krajobrazowego czyni z niej chętnie odwiedzaną przez turystów. Obecnie liczy niecały tysiąc mieszkańców.

Źródła

Czer

Tadeusz Lubomirski (wyd.)   Księga ziemi czerskiej. Liber terrae Cernensis 1404-1425, Warszawa 1879. ‍ Zobacz

KkM

Tadeusz Lubomirski (wyd.)   Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego, Warszawa 1863. ‍ Zobacz

Matr-3

Józef Płocha, Antoni Rybarski, Irena Sułkowska, Jakub Sawicki (opr.),   Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur.P. 5, Sigismundi Augusti regis tempora complectens, 1548-1572. Vol. 2, Acta vicecancellariorum, 1548-1572 , 5 (vol. 2), Warszawa 1961.

PRNG-1

Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych - nazwy miejscowości, 2020. ‍ Zobacz

SHGMzKart

Kartoteka Słownika historyczno-geograficznego Mazowsza w średniowieczu (Instytut Historii PAN), 2010-2014. ‍ Zobacz

SHGMzKart

Kartoteka Słownika historyczno-geograficznego Mazowsza w średniowieczu (Instytut Historii PAN), 2010-2014. ‍ Zobacz

Sk

Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, 1-15, Warszawa 1921-1925. ‍ Zobacz

Tabella

Tabella miast, wsi, osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, 1-2, Warszawa 1827. ‍ Zobacz

Wywiad 2019

Wywiad terenowy, 2019.

ŹDzMaz

Adolf Pawiński   Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Tom 5. Mazowsze, Źródła dziejowe, XVI, Warszawa 1895. ‍ Zobacz

Literatura

NMPol

Kazimierz Rymut (t. 1-7), Kazimierz Rymut, Barbara Czopek-Kopciuch (t. 8-9), Kazimierz Rymut, Barbara Czopek-Kopciuch, Urszula Bijak (t. 10-13) (red.)   Nazwy miejscowe Polski. Historia - pochodzenie - zmiany, 1-13, Kraków 1996-2016, VIII/162. ‍ Zobacz

SspKN

Antoni Krasnowolski, Władysław Niedźwiedzki   Słownik staropolski, Warszawa 1920, wydanie internetowe, "osiek", https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File:M._Arcta_S%C5%82ownik_Staropolski.djvu&page=309.

Sstp

Stanisław Urbańczyk (red.)   Słownik staropolski, 1-11, Wrocław–Warszawa–Kraków 1953-2002, V/646. ‍ Zobacz

Powiązane miejscowości