Dokumentacja historyczna

(1243)

Canti (CdP III/39 · NMPol IV/426)

1238

Kanthi (CdP III/34 (fals. XIV w.) · NMPol IV/426)

1242

Canthi (KMłp-2 65 · NMPol IV/426)

1327

Kant (GrMark II/577 · NMPol IV/426)

1368

Libinwerde (SHGKr II/490 · NMPol IV/426)

1391

civitas... Libenwerde (ZDM I/251 · NMPol IV/426)

1429

Kanthi alias de Libenwerd (Kacz nr 4235 · NMPol IV/426)

1457

Kanthy (GrMark II/608 · NMPol IV/426)

1470-1480

Kanthi (DB-2 226 · NMPol IV/426)

1492

Kanthi (Matr-3 II/nr 314 · NMPol IV/426)

1492

Kęty (Matr-3 II/nr 29 · NMPol IV/426)

1548

Kutty (SHGKr II/490 · NMPol IV/426)

1564

Kęty, Kenthy (Lukrak I/248, II/139 · NMPol IV/426)

1573

Kenti (MpPor)

1581

Kęnthi (ŹDzMłp-1 102 · NMPol IV/426)

1864

Kenty (Temple 193)

1883

Kęty (SGKP IV/6 · NMPol IV/426)

1964

Kęty (UN 12/30 · NMPol IV/426)

2015

Kęty (WUNMs)

2020

Kęty (PRNG-1)

Formy gramatyczne

• • ‍ Kęty
  • D. Kęt
  • kęcki
  • kęcianin; lok. kęczanin

Pochodzenie

Kęty [NMPol, 4/426]

• • stp. ap. kąt «oddalona, ustronna część terenu; miejsce ustronne, zakątek»
  • równa formalnie apelatywowi w lm.
  • n. topograficzna

Zdjęcie

Fragment kęckiego rynku (Zdjęcie: Patryk Cieśla)

Wiadomości historyczne

Za jeden z najstarszych zabytków znajdujących się na terenie Kęt uznaje się urbanistyczny układ miasta, ze średniowiecznym Rynkiem, okolicznymi ulicami oraz kamienicami (pochodzącymi z XIX wieku). Prawa miejskie osadzie nadano w 1277 r. na wzór Lwówka na Śląsku. W wiekach XIV i XV była w użyciu nazwa Liebenwerde (lieb 'miły, zachęcający do osiedlenia się').

Współczesność

Od 2016 roku gmina Kęty współpracuje z dwiema zagranicznymi miejscowościami – Kéty oraz Ket’. Formalne podobieństwo tych trzech nazw własnych stało się przyczyną do nawiązania współpracy.

Źródła

CdP

Leon Rzyszczewski, Antoni Muczkowski, Julian Bartoszewicz, Mikołaj Bobowski (wyd.)   Codex diplomaticus Poloniae. Kodeks dyplomatyczny Polski, 1, 2 (cz. 1-3), 3, 4 , Warszawa 1847 -1887, III/34 (fals. XIV w.), III/39. ‍ Zobacz

DB-2

Jan Długosz   Liber beneficiorum dioecesis cracoviensis nunc primum e codice autographo editus., 2 (Opera omnia vol. 8), Kraków 1864, 226. ‍ Zobacz

GrMark

Colmar Grünhagen, Hermann Markgraf (hrsg. v.)   Lehns- und Besitzurkunden Schlesiens und seiner einzelnen Fürstenthümer im Mittelalter, 1-2, Lipsk 1881-1883, II/577, II/608. ‍ Zobacz

Grzenia 2003

Jan Grzenia   Słownik nazw własnych, wyd. II dodruk, Warszawa 2003, 209.

KMłp-2

Franciszek Piekosiński (wyd.)   Kodeks dyplomatyczny Małopolski, 2, Kraków 1886, 65. ‍ Zobacz

Kacz

Kazimierz Kaczmarczyk   Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1393-1506, Kraków 1913, nr 4235. ‍ Zobacz

Lukrak

Jan Małecki (wyd.)   Lustracja województwa krakowskiego 1564, 1-2, Warszawa 1962-1963, I/248, II/139.

Matr-3

Józef Płocha, Antoni Rybarski, Irena Sułkowska, Jakub Sawicki (opr.),   Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur.P. 5, Sigismundi Augusti regis tempora complectens, 1548-1572. Vol. 2, Acta vicecancellariorum, 1548-1572 , 5 (vol. 2), Warszawa 1961, II/nr 29, II/nr 314.

MpPor

Stanisław Porębski   Ducatus Oswieczensis et Zatoriensis Descriptio, Antwerpia 1573. ‍ Zobacz

PRNG-1

Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych - nazwy miejscowości, 2020. ‍ Zobacz

SGKP

Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski (red.)   Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1-15, Warszawa 1880-1914, IV/6. ‍ Zobacz

SHGKr

Jerzy Wiśniewski i in. (red.)   Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 1 (z. 1-4), cz. 2 (z. 1-4), cz. 3 (z. 1-4), cz. 4 (z. 1-4), cz.5 (z. 1-2), Wrocław, Kraków 1985-2019, II/490.

Temple

Rudolf Temple   Zur Topographie der Herzogthümer Auschwitz und Zator, Mitteilungen der Kaiserlich-Königlichen Geographischen Gesellschaft, Volume 8 1864 (180-201), 193. ‍ Zobacz

UN

Witold Taszycki (red.)   Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych: Nr 12, Powiat oświęcimski, województwo krakowskie; Nr 23, Powiat kielecki i powiaty miejsckie Kielce i Skarżysko-Kamienna, województwo kieleckie; Nr 37, Miasto stołeczne Warszawa; Nr 40, Powiat brzeziński, województwo łódzkie; Nr 128, Powiat łosicki, województwo warszawskie; Nr 131, Powiat mławski, województwo warszawskie; Nr 136, Powiat piaseczyński, województwo warszawskie; Nr 149, Powiat wyszkowski, województwo warszawskie, 1-197 (12, 23, 37, 40, 128, 131, 136, 149), Warszawa 1963- 1972 (1964 (12, 37), 1966 (23), 1974 (40), 1971 (128), 1972 (131), 1972 (149), 12/30. ‍ Zobacz

WUNMs

Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części 2015, 2015. ‍ Zobacz

Wywiad 2020

Wywiad terenowy, 2020.

ZDM

Stanisław Kuraś (wyd.)   Zbiór dokumentów małopolskich, 1-8 (t. 4-8 współwyd. Irena Sułkowska-Kuraś), Wrocław 1962-1975, I/251.

ŹDzMłp-1

Adolf Pawiński   Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Tom 3. Małopolska, Źródła dziejowe, XIV, Warszawa 1883, 102. ‍ Zobacz

Literatura

Droździk 1979

Władysław Droździk   Z dziejów Kęt, Kraków 1979, 13-19.

Kęty 2020

Oficjalny serwis internetowy Gminy Kęty, Kęty 2020. ‍ Zobacz

NMPol

Kazimierz Rymut (t. 1-7), Kazimierz Rymut, Barbara Czopek-Kopciuch (t. 8-9), Kazimierz Rymut, Barbara Czopek-Kopciuch, Urszula Bijak (t. 10-13) (red.)   Nazwy miejscowe Polski. Historia - pochodzenie - zmiany, 1-13, Kraków 1996-2016, IV/426. ‍ Zobacz

Sstp

Stanisław Urbańczyk (red.)   Słownik staropolski, 1-11, Wrocław–Warszawa–Kraków 1953-2002, 3/263-264. ‍ Zobacz

Powiązane miejscowości