Dokumentacja historyczna

1473

Ossowyenskye gran. (SHGMzKart MK 9, 33 · Bijak 2001 147)

1526

Ossowno (SHGMzKart RP 27, 454 · NMPol VIII/197)

1527

ossowo (Warsz nr 2348 · NMPol VIII/197)

1540

Ossow, Ossowo (SHGMzKart Ep. 15, 739-741 · NMPol VIII/197)

1580

Ossowo (ŹDzMaz XVI 255 · Bijak 2001 147)

1783

Ossowo (NMPol VIII/197)

1827

Ossów (Tabella II 68 · NMPol VIII/197)

1839

Ossow (MpKwat IV 3 · NMPol VIII/197)

1886

Ossów (SGKP VII 657 · NMPol VIII/197)

1981

Ossów (WUN II 652 · Bijak 2001 147)

Formy gramatyczne

• • ‍ Ossów
  • D. Ossowa
  • ossowski
  • ossowianin, ossowianka

Pochodzenie

1. Ossowo [Bijak 2001, 147]

• • gw. ap. osa «osika»
  • derywowana od apelatywu
  • n. topograficzna
  • formant -owo

2. Ossówno [NMPol, VIII/197]

• • pol. przym. osowy «1. przymiotnik od osy 2. osikowy, osinowy»
  • derywowana od apelatywu
  • n. topograficzna
  • formant -no

Zdjęcie

Centrum Informacji Turystyczno-Historycznej w Ossowie. (Zdjęcie: Ewelina Przyszewska)

Wiadomości historyczne

Wieś jest najbardziej znana z Bitwy Warszawskiej z 1920 roku, która odmieniła losy wojny polsko-bolszewickiej. Najważniejszy bój odbył się 14 sierpnia 1920 roku. Bolszewicy, których liczba była dwukrotnie wyższa od sił polskich, przebili się przez drugą linię obrony. Bolszewicy zostali powstrzymani i już 15 sierpnia opuścili te tereny. Gdyby Ossów został zdobyty, bolszewicy mogliby ruszyć stąd albo wprost na zachód, na Warszawę. Podczas tej bitwy poległ ksiądz Ignacy Skorupka, kapelan warszawskich harcerzy i ochotniczego pułku piechoty. Ossów jest nazywany polskim Verdun. Wokół bitwy bardzo szybko zaczęły narastać legendy.

Współczesność

Rokrocznie w Ossowie w połowie sierpnia odbywają się obchody Bitwy 1920. Centralnym punktem jest msza, złożenie hołdu poległym oraz rekonstrukcja bitwy. W Ossowie mieszka 960 mieszkańców (dane z roku 2011).

Źródła

MpKwat

Topograficzna karta Królestwa Polskiego, 1839, IV 3, . ‍ Zobacz

PRNG-1

Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych - nazwy miejscowości, 2020. ‍ Zobacz

SGKP

Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski (red.)   Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1-15, Warszawa 1880-1914, VII 657, . ‍ Zobacz

SHGMzKart

Kartoteka Słownika historyczno-geograficznego Mazowsza w średniowieczu (Instytut Historii PAN), 2010-2014, Ep. 15, 739-741, MK 9, 33, RP 27, 454. ‍ Zobacz

SHGMzKart

Kartoteka Słownika historyczno-geograficznego Mazowsza w średniowieczu (Instytut Historii PAN), 2010-2014. ‍ Zobacz

Tabella

Tabella miast, wsi, osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, 1-2, Warszawa 1827, II 68, . ‍ Zobacz

WUN

Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce, 1-3, Warszawa 1980-1982, II 652, .

Warsz

Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff   Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, Kraków 1950, nr 2348, .

Łaziński 2007

Marek Łaziński (red.)   Słownik nazw miejscowości i mieszkańców z odmianą i poradami językowymi, Warszawa 2007, 215.

ŹDzMaz

Adolf Pawiński   Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Tom 5. Mazowsze, Źródła dziejowe, XVI, Warszawa 1895, XVI 255, . ‍ Zobacz

Literatura

Bijak 2001

Urszula Bijak   Nazwy miejscowe południowej części dawnego województwa mazowieckiego, Kraków 2001, 147. ‍ Zobacz

Bitwa Warszawska

Bolesław Waligóra   Bój pod Ossowem i Leśniakowizną w dniu 14 VIII 1920 , 2016. ‍ Zobacz

NMPol

Kazimierz Rymut (t. 1-7), Kazimierz Rymut, Barbara Czopek-Kopciuch (t. 8-9), Kazimierz Rymut, Barbara Czopek-Kopciuch, Urszula Bijak (t. 10-13) (red.)   Nazwy miejscowe Polski. Historia - pochodzenie - zmiany, 1-13, Kraków 1996-2016, VIII/197. ‍ Zobacz

Polska w liczbach

Portal Polska w liczbach, 2019. ‍ Zobacz

SGPKarł

Jan Karłowicz   Słownik gwar polskich, 1-6, Kraków 1900-1911, III/464.

SW

Jan Karłowicz, Adam Antoni Kryński, Władysław Niedźwiedzki, (red.)   Słownik języka polskiego, 1-8, Warszawa 1900-1927, III/860. ‍ Zobacz

Wrota Bitwy Warszawskiej

Tymoteusz Pawłowski   Ossów symbolem bitwy warszawskiej, 2013. ‍ Zobacz

Powiązane miejscowości